Tijdperken – Nederland


Voor Nederland zijn de tijdperken als volgt ingedeeld:

Aanduiding Tijdperk
I 1839 – 1925.
In deze tijd worden er verschillende nieuwe spoorwegmaatschappijen opgericht die eigen lijnen aanleggen. De eerste ligt tussen Amsterdam en Haarlem, aangelegd en in 1839 opgeleverd door de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij (HIJSM).Aanvankelijk wordt alles aangelegd in breedspoor, maar al gauw stapt men over op normaalspoor. In 1866 ligt er in het hele land, voorzover er spoor ligt, normaalspoor.
II 1925 – 1947.
Vanaf 1917 worden stappen gezet om tot een nationale spoorwegmaatschappij te komen. De twee grootste maatschappijen van dat moment, de HSM en de StaatsSpoorwegen (SS), gaan samenwerken onder de noemer ‘Nederlandse Spoorwegen’ (NS). Het duurt tot eind jaren ’30 voor alle grote maatschappijen overgenomen zijn.De elektrificatie van het spoorwegnet begint. De ‘Oude lijn’, inderdaad: de oudste, tussen Haarlem en Amsterdam, wordt als eerste van stroom voorzien. En er komt voor het eerst dieselmaterieel op het Nederlandse spoor.Tot 1950 vind je in Nederland bijvoorbeeld Duitse locomotieven op het spoor die, als genoegdoening voor het aangedane leed tijdens de oorlogsperiode, de sterkte van de NS op peil moeten brengen. Maar deze locomotieven gaan al voor 1950 weer naar Duitsland terug.
III 1945 – 1968.
Er blijft Engels en Amerikaans legermaterieel in Nederlandse dienst en er komen Zwitserse stoomlocomotieven bij, die de NS daar vlak na de oorlog gekocht heeft.Het is een tijd met bonte kleuren: het donkergroen van voor de oorlog wordt langzaam vervangen door, eerst, turquoise, maar als die kleur niet kleurvast blijkt, donker (Berlijns) blauw voor de elektrische treinen. Dieselmaterieel wordt rood geschilderd en elektrische treinstellen krijgen een lichtere tint groen opgespoten.In 1958 gaat de laatste stoomlocomotief uit reguliere dienst. Verder verdwijnt de derde klasse.
IV 1968 – 1989.
De NS introduceert de nu zo bekende gele kleur op al het materieel. Stoptreinen krijgen schuine blauwe banen, op het intercity-materieel loopt een blauwe baan horizontaal over de ramen. Met het programma ‘Spoorslag ’70‘ komt er veel nieuw materieel op het Nederlandse net.
V 1989 – heden.
De NS worden opgesplitst in een reizigers-vervoerder en een vrachtvervoersbedrijf. Al gauw komen er ook andere maatschappijen op het net. Vooral bij de vrachtvervoerders heeft Nederland weer een heel divers spoorbeeld.Bij het reizigersvervoer loopt het niet zo hard: een kort experiment van Lovers Rail, tussen Amsterdam en IJmuiden, mislukt.Wel komen er regionale vervoerders op de zijlijnen, zoals NoordNed, Veolia en Connexxion.

Nog fijnmaziger

Officieel kun je deze tijdperken weer onderverdelen. Mocht je ’t leuk vinden om te weten hoe, kijk dan hier.