Systeem


Is de keus gevallen op de schaal H0, dan moet er nog één gemaakt worden, tussen gelijk- of wisselstroom. Deze keuze staat los van die voor digitaal of analoog.

Gelijkstroom

Bij gelijkstroom zijn de wielen aan de linker- en rechterkant van de locomotief van elkaar geïsoleerd. Op de ene kant van het spoor staat een positieve spanning, op de andere een negatieve.

Het gevolg daarvan is dat een keerlus niet aangelegd kan worden, zonder dat er bij de wissel gebruik gemaakt wordt van een stukje geïsoleerd spoor. De plus en de min komen daar immers bij elkaar waardoor kortsluiting ontstaat. Dit systeem wordt ook wel “het 2-rail systeem” genoemd.

Een ander gevolg van deze stroomvoorziening is dat alle locomotieven altijd dezelfde kant uit rijden. De richting wordt namelijk bepaald door waar zich plus en min bevinden.

Wisselstroom

Bij het wisselstroom-systeem, ook wel “3-rail systeem” genoemd, kan er wél een keerlus aangelegd worden. De wielen van de locomotief dienen ook als stroomafnemers, maar zijn niet van elkaar geïsoleerd. In plaats daarvan is er een sleepcontact gemonteerd onder de lokomotief, dat de ‘derde’ rail raakt. Deze derde rail was vroeger echt een derde rail, maar bestaat tegenwoordig uit puntjes op de bielzen, waardoor het geheel er wat realistischer uitziet.

De rijrichting wordt bij deze methode bepaald door de voor- en achterkant van de lokomotief. Het is dus mogelijk twee treinen in tegenovergestelde richting te laten rijden onder dezelfde spanning. De rijrichting is te veranderen door een korte piekspanning te geven. Doorgaans doe je dit door de draaiknop van de transformator even door de ‘nul’ heen te drukken.

Doordat een locomotief op een drierails-baan meer contact maakt, zijn de rij-eigenschappen bij een vervuilde baan beter.

Dit systeem werd vroeger eigenlijk alleen door Märklin gebruikt. Maar tegenwoordig leveren ook andere fabrikanten hun modellen in wisselstroom-uitvoering.

Daar moet bij gezegd worden dat met de komst van de digitale aansturing een aantal verschillen verdwenen zijn. Daarover vind je hier meer.